Dit is Hakim

Had ik het maar geweten…

“Dit pad kan maar op drie manieren eindigen: je zit vast, je bent dood of je bent alles kwijt.”

“Als je opgroeit zoals ik, in een buurt waar veel jongens op straat rondhangen, krijg je er vroeg of laat mee te maken. Je kent altijd wel iemand die geld verdient met dealen. Het is bijna onmogelijk om er niet mee in aanraking te komen. En zeker in het begin ziet het er aantrekkelijk uit. Je denkt dat het makkelijk geld verdienen is. Dat je het er ver mee kan schoppen. Dat dacht ik in het begin ook. Het begint vaak klein. Wiet kopen, kijken aan wie je het kwijt kan raken. Beetje geld aan over houden. En zo ga je steeds een stapje verder. Vaak aangespoord door mensen die al hoger op de ladder staan in dat wereldje. Het is ook gewoon een kwestie van werving en selectie, hè? Jonge jongens die een beetje tegen dat wereldje aanhangen, daar wordt toch een beetje op gejaagd. Dus als je er ook maar een beetje voor open staat, dan is de stap snel gemaakt.

Thuisbezorgd maar dan met extreme stress

Het grootste misverstand is dat het de weg naar het snelle geld is. Dat je binnen de kortste keren allemaal dure dingen kan kopen en een lekker leventje kan leiden. Maar dat is een vertekend beeld. Het is een piramidespel waarbij een aantal mensen aan de bovenkant veel geld verdienen en heel veel kleinere jongens vooral heel hard werken. Voor mij voelde het eigenlijk alsof ik voor Thuisbezorgd werkte, maar dan met extreem veel stress. Weinig slaap. Altijd aan staan. Continu zeker proberen te zijn dat je nergens sporen achterlaat, dat je geen fouten maakt. Want als je een fout maakt, is er niemand die daarvoor de prijs gaat betalen, behalve jij. En bij een normale baan krijg je als je een fout maakt misschien een berisping. In dit wereldje word je in elkaar geslagen of je draait de bak in.

Geromantiseerd beeld

Jonge gasten kijken naar series of videoclips waarin dit leventje wordt verheerlijkt en die denken dat het iets is waar ze bij willen horen. Er ontstaat een geromantiseerd beeld. Ik kan uit ervaring zeggen: uiteindelijk is er weinig romantisch aan. Ik werkte bij McDonald’s, had gewoon werk. Maar ik dacht dat ik beter af zou zijn en meer geld zou kunnen verdienen als ik zou gaan dealen. Maar in de jaren dat ik het heb gedaan, werd me steeds meer duidelijk dat het vooral een leventje is van heel veel geven, zonder er veel voor terug te krijgen. Want ja, je verdient wat, maar weegt het op tegen alles wat je ervoor over moet hebben? Tegen de uren, het slaapgebrek, de stress, het risico? Ik stopte er driehonderd procent in en kreeg er misschien tien procent voor terug. Iedereen snapt: dat is geen goeie deal. Maar als je er als jonge gast aan begint, dan heb je het businessmodel nog niet helder voor ogen.

De kans dat het goed afloopt is nul

Wat je in het begin niet inziet is dat de kans dat het goed voor je afloopt bijna nul is. Als je dit pad inslaat, dan zijn er eigenlijk geen goede uitkomsten. Mensen zeggen wel: ik ga dit even doen om veel geld te verdienen en dan ga ik iets beters doen met mijn leven. Maar zo loopt het gewoon niet af. Ik ken niemand voor wie het zo gegaan is. Ik ken wel veel gasten die gepakt zijn, vast hebben gezeten, een enorme staatsschuld hebben of die naar het buitenland hebben moeten vluchten. Want daar moet je je ook niet in vergissen: het is geen wereldje waar je gemakkelijk zomaar even mee stopt. Als je veel weet en mensen twijfelen eraan of je je mond wel kunt houden, dan ben je je leven en het leven van je familie niet zeker. Dus eigenlijk kan dit pad maar op drie manieren eindigen: je zit vast, je bent dood of je zit in het buitenland en je bent alles kwijt.

Geluk gehad

Ik ben er zelf uiteindelijk goed vanaf gekomen. Ik denk dat ik behoorlijk veel engeltjes op mijn schouder heb gehad op cruciale momenten. Ik heb nooit vastgezeten, ben nooit bedreigd toen ik ermee wilde stoppen. Ik heb het geluk gehad dat ik zelf op een punt kon komen waarop ik inzag dat het genoeg geweest was. Het was het me allemaal niet meer waard. Ik zag in dat wat ik erin aan het stoppen was, ik er nooit uit zou krijgen. Ik bouwde niets op, ik maakte niets van mezelf, ik liep alleen maar risico en ik begon op een gegeven moment gelukkig te begrijpen dat ik bezig was om mezelf en mijn leven naar de klote te helpen.

Een vaas die steeds opnieuw breekt

Kijk, voor die jonge jongens, die vijftien jaar zijn en het allemaal machtig en mooi vinden, lijkt het allemaal heel rooskleurig. Die worden nog een beetje aan de hand genomen, nog niet zo hard aangepakt. Want die moeten nog binnengehaald worden. De hardheid, de risico’s, de gevolgen, dat openbaart zich allemaal later pas. En dan is het voor veel gasten al te laat. Als je eenmaal op dat pad zit dan stapelen problemen zich vaak op problemen en op een gegeven moment kom je er steeds moeilijker uit. Veel jongeren die hierin terecht komen, hebben al geen stevige basis. Het is een beetje als een vaas die steeds breekt en die je steeds probeert te lijmen op dezelfde plek. Dat kun je een paar keer doen, maar op een gegeven moment lukt dat niet meer.

Muurvast

Ik heb het geluk gehad dat ik er op tijd van ben weggelopen. Ik ken nu een paar gasten bij wie ik kan zien hoe het anders had kunnen gaan. De staat gaat enorme bedragen bij ze terugvorderen op basis van wat ze ooit met dealen zouden hebben verdient. Dan heb je niks meer, kun je niks meer. Niks meer bezitten, niks meer opbouwen. En dan gaat justitie zeggen dat je moet gaan praten, dat je moet gaan vertellen wat je weet. Maar als je dat doet krijg je als je vrijkomt nog veel grotere problemen. Kortom: je zit muurvast. En dan kun je je afvragen: waar heb je het dan allemaal voor gedaan?

Had ik het maar geweten

Ik heb nu een baan, in de farmaceutische industrie. De legale vorm van drugs, ja. Het grappige is dat ik nu inzie dat ik in die tijd ook veel geleerd heb. Want je hebt er echt wel skills voor nodig. Communicatieskills. Netwerkskills. Ondernemerschap. Maar ik besef nu dat je die skills veel beter in het normale bedrijfsleven kunt inzetten. Want dan openen er namelijk deuren, terwijl er door het andere pad te kiezen juist alleen maar deuren dichtgaan. Dat is wat ik die jonge jongens dan ook het meest zou willen meegeven: weeg alles af en denk er niet drie, maar driehonderd keer over na. Want het lijkt nu aantrekkelijk, maar als je straks op je negentiende nergens meer aan de bak komt omdat je vast hebt gezeten, of je hebt een staatsschuld van drie ton, dan kijk je er echt wel anders naar. En dan denk je misschien: had ik toen maar geweten, wat ik nu allemaal weet.”

*De echte naam is bij de reactie bekend