Specialistisch jeugdwerk nodig voor kwetsbare ‘2% jongeren’
Jongeren die zich in de beginfase van hun criminele carrière bevinden, hebben specialistisch jeugdwerk nodig. Dit stellen Jan Dirk de Jong en Nienke de Wit van de Hogeschool Leiden. Volgens hen kan het voorkomen dat deze groep, die zij ook wel ‘de 2% noemen’, verder afglijden naar ernstiger misdrijven.
De Jong, lector Aanpak Jeugdcriminaliteit, heeft jarenlang onderzoek gedaan naar wat hij de 2%-doelgroep noemt. Hoewel het percentage niet officieel is, verwijst het naar een specifieke groep jongeren die zich nog in de beginfase van hun criminele ontwikkeling bevindt. Deze jongeren hebben nog niet de verleidingen van groot geld ervaren en zitten nog niet gevangen in het dwingende web van verplichtingen en dreigementen van de georganiseerde misdaad. Volgens De Jong en De Wit biedt deze fase juist kansen voor preventief jeugdwerk.
Tussen wal en schip
Dit is een van de conclusies in hun boek ‘Specialistisch jeugdwerk voor de 2%‘. Ook constateren de onderzoekers dat de huidige aanpak voor deze groep tekortschiet. ”Deze groep belandt nu nog in een gat tussen regulier jongerenwerk en gespecialiseerde jeugdzorg. Met een ander type jeugdwerker dan doorgaans in het reguliere jongerenwerk wordt aangeboden kan dit gat worden gedicht,” aldus De Jong en De Wit. Deze nieuwe vorm van jeugdwerk vraagt om professionals met specifieke vaardigheden en kennis, gericht op het herkennen en begeleiden van jongeren in de risicofase. De uitdaging ligt niet alleen in het bieden van begeleiding, maar ook in het voorkomen dat deze jongeren in de volgende fase van criminaliteit terechtkomen, waar de uitstapmogelijkheden veel kleiner zijn.
De 2%-groep belandt nu nog in een gat tussen regulier jongerenwerk en gespecialiseerde jeugdzorg.
Jeugdwerk op Champions League-niveau
Op de website van Hogeschool Leiden is te lezen dat De Jong het werken met deze doelgroep vergelijkt met ”werken op Champions League-niveau”. Volgens hem vereist het dat een jeugdwerker voor deze doelgroep altijd bereikbaar is, sensitief en present in zijn benadering, met gezag en perspectief weet te bieden. Vooralsnog is er geen bewezen effectieve aanpak voor deze doelgroep, waardoor deze jongeren niet voldoende bereikt en geholpen worden. Daarom pleiten De Jong en De Wit voor vervolgonderzoek naar de werkzame bestanddelen van dit type jeugdwerk.
