Hoe kunnen gemeenten drugscriminaliteit onder jongeren voorkomen?

BeleidsmakersInterventiesJeugdaanpakOndermijning

Hoe voorkom je dat jongeren verstrikt raken in illegale activiteiten en afglijden in de criminaliteit? Dealbreakers geeft gemeenten een duwtje in de rug bij het aanpakken van deze complexe uitdaging. Bijvoorbeeld met het opzetten van een lokale preventieve jeugdaanpak, waarin samenwerking centraal staat.

De aanpak van georganiseerde misdaad begint bij de jeugd

Een kwart van alle verdachten in Nederland in 2023 was jonger dan 23 jaar, laten cijfers van het CBS zien. Met name jongeren die opgroeien in kwetsbare omstandigheden zijn vatbaar voor de verleidingen van de straat. Bijvoorbeeld als zij niet meer naar school gaan of schulden hebben. Vergrijpen gaan vaak van kwaad tot erger, waardoor het voor jongeren steeds moeilijker wordt om een uitweg te vinden. Als we de invloed van de georganiseerde misdaad een halt toe willen roepen, is het van belang de weerbaarheid van jongeren te versterken en jongeren die in de knel zitten zo vroeg mogelijk passende hulp te bieden. Dat klinkt misschien logisch, maar in de praktijk is dit een complexe uitdaging waar veel partijen, belangen en perspectieven bij komen kijken. Dealbreakers helpt gemeenten dit vraagstuk aan te pakken.

Dealbreakers ondersteunt gemeenten

Dealbreakers is een regionaal programma van het RIEC Den Haag met het doel voorkomen dat jongeren betrokken raken bij (drugs)criminaliteit. We ondersteunen gemeenten bij het vormgeven van een lokale preventieve jeugdaanpak. Het verbeteren van de samenwerking met scholen, jongerenwerk, politie, OM, hulpverlening en andere relevante partners is daarin een belangrijk onderdeel. Elke gemeente die deelneemt aan Dealbreakers wordt in de eerste fase op weg geholpen door een projectadviseur. De adviseur is het aanspreekpunt voor de gemeente, brengt expertise in op het gebied van ondermijnende criminaliteit en ondersteunt bij het verenigen en enthousiasmeren van interne en externe partners.

Bij Dealbreakers geloven we dat een gezamenlijke aanpak cruciaal is om jeugdcriminaliteit effectief te bestrijden. Samen maken we het verschil en bouwen we aan een veilige toekomst voor onze jongeren.

Implementatieplan voor gemeenten

Het ministerie van Justitie en Veiligheid stelt elk jaar miljoenen beschikbaar om de invloed van de onderwereld op jongeren te stoppen. Preventie is hierbij een prioriteit. Gemeenten voelen de druk om in actie te komen, maar worstelen met het vormgeven van een effectieve lokale aanpak. Wat werkt, en wat niet? Wie betrekken we en hoe meten we succes? Dealbreakers heeft hiervoor een implementatieplan ontwikkeld. Dit plan biedt een stappenplan met praktische tips voor een lokale jeugdaanpak tegen (drugs)criminaliteit, passend bij de lokale context en andere bestaande aanpakken.

Samenwerking met scholen

Scholen zijn een belangrijke plek waar jongeren door criminelen of leeftijdsgenoten die al betrokken zijn bij criminaliteit worden benaderd om bijvoorbeeld drugs te dealen, blijkt uit onderzoek van het CKM. Dat kan ook andere problemen op school met zich meebrengen, zoals vechtpartijen, wapens en een onveilig schoolklimaat. Docenten kunnen een grote rol spelen in het signaleren van zorgelijk of crimineel gedrag. In de praktijk blijken scholen echter vaak nog onderbenut als bron van zorgsignalen.

Een duurzame samenwerking op het thema veiligheid tussen de gemeente, school en zorg- en veiligheidspartners in daarom van groot belang. Gemeenten kunnen op basis van de signalen oplossingen bieden aan scholen en hen hiermee ontlasten. Hierbij is sprake van een win-win situatie: de gemeente heeft informatie nodig en kan oplossingen bieden, terwijl de school oplossingen nodig heeft en informatie kan bieden

Interventies

Dealbreakers helpt gemeenten bij het versterken van hun samenwerking met scholen. Een onderdeel daarvan is het implementeren van de Dealbreakers doorlopende leerlijn die door Dealbreakers is samengesteld. De leerlijn bestaat uit interventies (vo en mbo) waarmee jongeren bewust worden gemaakt van de risico’s van ‘het snelle geld’ en hun weerbaarheid wordt versterkt. Docenten en ouders leren hoe ze zorgelijke signalen kunnen herkennen en hoe ze kunnen handelen.

Voor basisscholen is er Kapot Sterk: een programma van 5 lessen waarin leerlingen sociaal- emotionele vaardigheden zoals zelfbeheersing, zelfvertrouwen, empathie probleemoplossend vermogen en veerkracht ontwikkelen. Ook is er ruimte voor positief perspectief in het programma van Dealbreakers. Zo wordt de online content voor Dealbreakers gemaakt met (ervaringsdeskundige) jongeren en is er Skill School in Leiden en Den Haag: een fysieke community voor jongeren gericht op talentontwikkeling.

Een groeiend netwerk

In 2021 startten vijf gemeenten met de pilot van Dealbreakers: Leiden, Delft, Zoetermeer, Gouda en Leidschendam-Voorburg. Deze pilot was een succes en vormde de basis voor verdere uitbreiding. Sinds 2023 kunnen alle gemeenten in de regio’s Haaglanden en Hollands Midden gebruikmaken van het programma van Dealbreakers en wordt het netwerk steeds groter. Benieuwd welke gemeenten en andere organisaties bij het netwerk zijn aangesloten? Deze partner-gemeenten gingen je voor. Sluit je aan en break de deal!

Nieuwsgierig wat Dealbreakers voor jouw gemeente kan betekenen?